Autisme en op uitstap gaan
Ik heb deze zomer opvallend vaak dezelfde vraag gekregen die ik van uit mijn autisme zal beantwoorden..
Ouders plannen een uitstap met hun kind met autisme. Ze bereiden hun kindje goed voor, beschermen hem tegen te veel prikkels, zorgen voor duidelijkheid… Alles loopt zeer goed… tot ze in de auto stappen of thuiskomen en dan volgt er een grote ontlading. Gillen, roepen, huilen, agressie… Waar is het misgelopen vragen ze zich af???
Wel, het is ZEER belangrijk om ook te plannen wat er NA de uitstap komt. Want heel vaak wordt de uitstap gepland en daarna…??? Dan gaan we naar huis. En daar moeten ze het mee doen?
Na een zware dag – wat een uitstap toch wel is - is er eens zo veel behoefte aan duidelijkheid. Maar de planning stopt meestal daar.
Ik zelf heb geen behoefte meer om nu als volwassenen te weten wat ik s'avonds ga eten. Maar na een uitstap wel. Omdat ik uitgeput ben en overprikkeld en dan heb ik meer nood aan duidelijkheid en structuur. Ook mijn dochters (met autisme) willen tijdens een uitstap weten wat we die avond eten. Dat is zeer belangrijk.
De behoefte aan “weten wat er gaat komen” is na een uitstap groter dan anders. En net dan stopt het plannen vaak daar. Ze zijn al opgelucht omdat ze hun kind goed door de dag gekregen te hebben. Maar wat gebeurt er in de auto? Wat gebeurt er thuis? Plan ook dat! Ook al is dat “helemaal uitgeput in de hangmat hangen”. Of onder een dekentje in de auto naar huis met koptelefoon op en knuffeltje. Of trampoline springen…
Hier thuis staat soms op de planning dat we helemaal paraplu in de zetel hangen en met een dekentje film gaan kijken. Wij plannen in dat we overprikkeld gaan zijn. Wij leggen dat al op voorhand vast en doen een aangepaste activiteit. En door dat op voorhand vast te leggen is het al de helft minder erg. Het is dan ook bespreekbaar en op voorhand geweten dat we ons daarna allemaal ellendig zullen voelen.
Plannen wat er na een uitstap komt is minstens even belangrijk! Voor sommigen zelfs nog belangrijker.
Anderzijds is het heel normaal dat er een ontlading volgt. Dat heeft iedereen en mensen met autisme zeker omdat ze gevoeliger zijn aan allerlei prikkels en indrukken. Bovendien ontladen anderen vaak tussendoor een beetje terwijl iemand met autisme dat vaak niet tussendoor doet.
Ikzelf ben op een uitstap te benomen door wat er allemaal gebeurt. Ik kan dan niet gewaar worden dat ik er gestrest van word en ga dus ook niet ontladen. Want op die moment vraagt de rest zo veel van me dat ik mijn stress niet kan voelen. Ik bouw enkel stress op zonder tussendoor te ontladen. En ik voel het niet. Als ik dan thuis kom voel ik plots alle stress van heel de dag en dat is zwaar!
Weten dat er een ontlading komt en waarom geeft al een wereld van verschil… Laat het er even zijn.